Çin Dışişleri Bakanlığı’nın WeChat hesabında yayınlanan seyahat uyarısında, son dönemde bazı Çinli öğrencilerin ve şirket çalışanlarının, ABD’deki havaalanlarında “polisin kanunsuz sorgulama ve tacizleri”yle karşılaştığı hatırlatıldı.
Çin vatandaşların telefonlarının, bilgisayarlarının ve bagajlarındaki diğer nesnelerin tek tek arandığı ve bazılarının ülkeye girişlerin yasaklandığına dikkat çekilen açıklamada, ABD’ye seyahat edeceklerin benzer durumlarla karşılaşabilecekleri belirtildi.
Açıklamada, Çin Dışişleri Bakanlığı, Washington Büyükelçiliği ve ülkedeki konsoloslukların ABD makamlarını bu konuda protesto ettiği kaydedildi.
Çin makamları protesto etmişti
Çin’in Washington Büyükelçiliği, 29 Ocak’ta yayınladığı açıklamada, bazı Çinli öğrencilerin, Washington’daki Dulles Uluslararası Havalimanı’na varışlarında karşılaştıkları kötü muamele nedeniyle ABD’yi protesto ettiklerini bildirmişti.
Havalimanında öğrencilerin elektronik cihazlarının kontrol edildiği, ebeveynleriyle irtibat kurmalarının engellendiği ve bazı vakalarda 10 saate kadar alıkonuldukları aktarılan açıklamada, sınır kontrol görevlilerinin davranışlarının Çinli öğrencilerin akademik çalışmalarını sekteye uğrattığı ve ciddi psikolojik zarara yol açtığı kaydedilmişti.
Açıklamada, uygulamanın ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in Kasım 2023’te San Francisco’da görüşmelerinde, iki ülke arasında insani etkileşimlerin artırılmasına yönelik vardıkları mutabakata aykırı olduğu vurgulanmıştı.
Çin’in Washington Büyükelçisi Şie Fıng, kötü muamelenin “kabul edilemez” olduğunu belirterek, “Çinli öğrenciler, havalimanına indiklerinde 8 saati bulabilen sorgulamalarla karşı karşıya kalıyorlar. Ebeveynleriyle temas kuramıyorlar, haklarında temelsiz suçlamalar ortaya atılıyor ve hatta sınır dışı edilip ülkeye girişleri engelleniyor.” ifadelerini kullanmıştı.
Büyükelçilik, Çinli öğrencilere “söz konusu havalimanına geldiklerinde dikkatli olmaları” uyarısında bulunmuştu.
Devlet bursu alan öğrenciler sorgulanıyor
Çin Bilimler Akademisinin yayın organı China Science Daily, ocak ayında yayınladığı bir haberde, biyoloji bilimleri alanında ABD’de doktora yapan Çinli bir öğrencinin Dulles Havalimanı’nda sorgulandığını bildirmişti.
Kız öğrencinin üstünün arandığı, 8 saat boyunca sorgulandığı ve 12 saat tek başına nezarethanede tutulduğu aktarılan haberde, 10 Çinli öğrencinin daha benzeri muameleyle karşılaştığı kaydedilmişti.
Sorgulamalarda öğrencilerin, ABD’deki eğitimleri için Çin Burs Konseyinden aldıkları bursların ve gizlilik dereceli araştırmalardaki rollerinin soruşturulduğu belirtiliyor.
